Sains :Respirasi

CHAPTER 1 : RESPIRATION

                        ( RESPIRASI )

1.1  -  The Human Breathing Mechanism

( Mekanisma Pernafasan Manusia )

Struktur Sistem Respirasi Manusia

Bahagian sistem respirasi	Fungsi
Tulang rusuk	Melindungi peparu
Otot interkosta	Menaik dan menurunkan tulang rusuk semasa pernafasan
Diafragma	Mengubah tekanan udara dalam rongga toraks dengan menambah  atau mengurangkan isipadu toraks
Alveolus	Tempat pertukaran gas-gas ( oksigen dan karbon dioksida )
Kapilari darah	Membawa darah beroksigen dari alveolus dan darah terdeoksigen ke alveolus

Mekanisma Pernafasan

* Pernafasan melibatkan  proses penarikan nafas dan penghembusan nafas secara berselang-seli.

Penarikan nafas	Penghembusan nafas
1. Sangkar tulang rusuk bergerak      naik ke atas dan ke luar	1. Sangkar tulang rusuk bergerak     turun ke bawah dan ke dalam
2. Diafragma mengecut dan menjadi      rata	2. Diafragma mengendur dan        melengkung ke atas
3. Isipadu rongga toraks bertambah.     Tekanan udara di dalamnya lebih      rendah daripada tekanan udara di      luar	3. Isipadu toraks berkurang.     Tekanan udara di dalamnya lebih     tinggi daripada tekanan udara di     luar.
4. Udara dari luar masuk ke dalam     peparu	4. Udara di dalam peparu dipaksa     keluar.

Laluan udara  semasa penarikan nafas  

Lubang hidung à rongga hidung à trakea à bronkus à  bronkiol à alveolus

Laluan udara semasa penghembusan nafas

Alveolus à bronkiol à  bronkus à trakea à rongga hidung  àlubang hidung

Model Sistem Respirasi Manusia   

                                                         Penarikan nafas                                        Penghembusan nafas 

Analogi bahagian dalam model respirasi dengan bahagian dalam sistem respirasi

Bahagian dalam model	Bahagian dalam sistem respirasi
Salur kaca	Trakea
Salur kaca bentuk Y	Bronkus
Belon	Peparu
Kepingan getah	Diafragma
Serkup kaca	Rongga toraks

                        

Aktiviti	Proses	Pemerhatian
Kepingan getah ditarik ke bawah	Penarikan nafas	Belon mengembang
Kepingan getah ditolak ke atas	Penghembusan nafas	Belon mengecut

1.2  – The Transport of oxygen in the Human Body

( Pengangkutan oksigen di dalam badan manusia )

 Peresapan oksigen dari alveolus ke dalam kapilari darah

·         Oksigen dengan kepekatan yang tinggi dalam udara sedutan akan bergerak masuk ke dalam kapilari darah yang mempunyai kepekatan oksigen yang rendah secara resapan. .

Ciri-ciri alveolus yang meningkatkan keberkesanan dalam resapan gas-gas :

1.       Dinding alveolus adalah setebal satu sel sahaja ( sangat nipis )

2.       Alveolus dikelilingi oleh kapilari yang banyak.

3.       Alveolus mempunyai luas permukaan yang besar.

4.       Dinding alveolus sentiasa berada dalam keadaan lembap.

Pengangkutan oksigen di dalam badan manusia

* Oksigen yang meresap masuk ke dalam darah akan  berpadu dengan  hemoglobin untuk membentuk oksihemoglobin.

* Darah beroksigen akan diangkut dari peparu ke jantung dan kemudian dipam ke seluruh bahagian badan.

Peresapan  oksigen dari kapilari darah ke dalam sel-sel badan

·         Apabila darah beroksigen sampai ke sel-sel badan, oksihemoglobin terurai kepada oksigen dan hemoglobin.

·         Oksigen dengan kepekatan yang tinggi di dalam kapilari darah akan masuk ke dalam sel-sel badan yang mempunyai kepekatan oksigen yang rendah secara resapan.

·         Karbon dioksida dari sel-sel badan pula akan meresap ke kapilari darah dan di bawa oleh hemoglobin balik ke alveolus.

Dinding kapilari darah

Sel darah merah

1.3  – The Importance of a healthy Respiratory System

( Kepentingan Sistem Respirasi yang sihat )

Bahan-bahan yang berbahaya kepada Sistem Respirasi

Bahan	Kesan
Nikotina ( asap rokok )	Menyebabkan ketagihan merokok
Tar (asap rokok )	Melekat pada dinding alveolus dan menyebabkan oksigen sukar untuk meresap ke dalam kapilari darah
Karbon monoksida ( dalam asap kenderaan )	Karbon monoksida lebih senang bergabung dengan hemoglobin berbanding oksigen. Mengurangkan bekalan oksigen ke sel-sel badan
Sulfur dioksida ( pembakaran bahan api fosil )	Membentuk larutan berasid yang mengakis tisu trakea dan alveolus
Jerebu ( zarah-zarah asap )	Menyekat laluan respirasi menyebabkan kesukaran untuk bernafas dan merosakkan peparu.

Kesan Merokok terhadap paru-paru

Penunjuk hidrogen karbonat

Bahan	Pemerhatian
Termometer	Bacaan termometer  meningkat
Kapas	Warna kapas putih berubah menjadi kuning keperangan
Penunjuk hidrogen karbonat	Warna penunjuk hidrogen karbonat berubah  daripada merah kepada kuning

* Asap rokok mengandungi haba, tar  dan gas-gas berasid  yang merosakkan peparu.

Penyakit- penyakit yang memberi kesan terhadap Sistem Respirasi

Penyakit	Punca
Bronkitis	pencemaran udara
Asma	pencemaran udara
Emfisema	pencemaran udara
Pneumonia	jangkitan bakteria atau virus
Influenza	jangkitan virus
Tuberkulosis	jangkitan bakteria
Kanser paru-paru	asap rokok dan pencemaran udara